Werkmateriaal DvhJ 2020 – Dag van het Jodendom

Dit jaar herdenken we dat het 75 jaar geleden is dat Nederland bevrijd werd van de bezetting door de nazi’s. Een goede gelegenheid om ook op de Dag van het Jodendom op 17 januari 2020 stil te staan wat bevrijding en vrijheid eigenlijk betekenen. In de Joodse en christelijke traditie is ‘bevrijding’ immers een kernbegrip. Dat begint al in de Hebreeuwse Bijbel, de Tenach.

Exodus: het boek van de bevrijding
Het Bijbelboek Exodus vertelt over de bevrijding van het volk Israël uit de slavernij van het machtige Egypte. Dit verhaal van de uittocht is door de eeuwen heen doorverteld, gevierd en gezongen. Voor Joden en christenen is het uittochtverhaal hét verhaal bij uitstek over bevrijding. Nog steeds putten mensen hieruit troost, kracht en inspiratie om zich in situaties van pijn, lijden en onderdrukking staande te houden en zich niet te leggen bij onrecht.

• Bart Koet over het verhaal van de uittocht in het boek Exodus als patroon voor herinnering en de keuze voor het positieve
• Schooltv over het Exodusverhaal in het jodendom
* Materiaal voor jongeren over de thematiek van bevrijding en Exodus JOP (Protestantse Kerk in Nederland)

De bevrijding vieren in Jodendom en christendom
Het verhaal van de uittocht uit het boek Exodus wordt doorverteld, gevierd en bezongen. In het jodendom gebeurt dat bij Pesach, herinnering aan de uittocht, seideravond. In de katholieke kerk vertellen we het verhaal over de uittocht in de paasnacht.

Vrijheid – wat is dat?

Vraag aan verschillende mensen wat vrijheid en onvrijheid voor hen betekent, en je krijgt verschillende antwoorden. Wanneer ben je vrij? Je kunt je bijvoorbeeld afvragen of je vrij bent als je vrij als verslaafd bent aan alcohol of drugs, of als je in de schuldsanering zit. Ook voor gedetineerden krijgen de begrippen vrijheid en onvrijheid vaak een bijzondere betekenis. En dan is er nog de paradox dat mensen in onvrije situaties soms de ervaring hebben van innerlijke vrijheid.

75 jaar bevrijding

We vieren in 2020 dat Nederland 75 jaar geleden bevrijd werd van de onderdrukking door de nazi’s. Reden voor vreugde, maar ook reden voor bezinning. Want de bevrijding had voor de Joden, de Roma en de Sinti die de vernietingskampen overleefd hadden of terugkwamen uit de onderduik een andere lading dan voor de meeste andere Nederlanders. Naast het trauma van deze ervaringen en het verlies van familie en vrienden moesten ze de vaak kille ontvangst en het onbegrip zien te verwerken. De Sjoa zelf mag niet vergeten worden, maar ook de manier waarop de samenleving en de kerken daarmee omging en omgaat verdient blijvende aandacht.