Een delegatie van de Bisschoppenconferentie bezocht op 5 januari het Joods Historisch Museum in Amsterdam. Het bezoek vond plaats in het kader van de Dag van het Jodendom, die jaarlijks op of rond 17 januari wordt gehouden. Deze Dag van het Jodendom is in het leven geroepen om de kennis over het Jodendom onder christenen te bevorderen. In het Joods Historisch Museum bezochten de bisschoppen de expositie ‘De glorie van het Joodse boek’, die deze week voor het laatst te zien is.
Kardinaal Eijk, mgr. Woorts (referent voor de relaties met het Jodendom), mgr. De Jong en mgr. Hendriks waren namens de Bisschoppenconferentie aanwezig, voorzitter mgr. Van den Hende was wegens ziekte verhinderd. Zij werden vergezeld door diverse leden van de Katholieke Raad voor Kerk en Jodendom.
De glorie van het Joodse boek
De tentoonstelling ‘De glorie van het Joodse boek’ toont Joodse liturgische en andere boeken die in Europa zijn vervaardigd. De collectie van Ets Haim – Livraria Montezinos, de oudste nog functionerende joodse bibliotheek ter wereld die is gehuisvest in de Portugese Synagoge, vormt het beginpunt. De aanleiding is het feit dat Ets Haim dit jaar 400 jaar bestaat. Tijdens de tentoonstelling zijn ook middeleeuwse topstukken uit de Vaticaanse bibliotheek te zien: deze bibliotheek n bezit een grote verzameling Hebreeuwse manuscripten. Een ander getoond Vaticaans topstuk is het enige nog bestaande afschrift van de filosoof Baruch Spinoza (1632-1677). In 2011 werd het verloren gewaande afschrift in de bibliotheek van het Vaticaan teruggevonden.
Joods cultureel kwartier
Algemeen directeur Emile Schrijver, tevens bijzonder hoogleraar Geschiedenis van het Joodse Boek, leidde het gezelschap rond. Hij gaf voorafgaand een korte introductie op het Joods Historisch Museum, dat het hart vormt van het Joods Cultureel Kwartier in Amsterdam. Daar maken ook de Portugese Synagoge met de eeuwenoude bibliotheek Ets Haim, de Hollandsche Schouwburg en het Nationaal Holocaust Museum in oprichting deel van uit, zo vertelde hij. Dit Holocaust Museum wil het verhaal van de vernietiging van de Nederlandse Joden vertellen: “daarbij willen we niet alleen vijf jaar ellende laten zien, maar ook de verschillende effecten op de samenleving. Zoals de trauma’s in families: dat is een relevant onderwerp, ook in verband met oorlogsvluchtelingen die nu in Nederland verblijven.”
‘Een onvergetelijke dag’
Kardinaal Eijk dankte de directeur voor de geboden gastvrijheid: “Dit bezoek roept herinneringen op aan de eerste Nederlandse Dag van het Jodendom in 2008, toen we met de gehele Bisschoppenconferentie hier in het museum waren en aansluitend een sjoel bezochten. Dat was een onvergetelijke dag, sindsdien is deze Dag van Jodendom jaarlijks ook in de Nederlandse bisdommen voortgezet, onder andere met bezoeken aan synagogen. Dit om blijvend aandacht te hebben voor onze band met het Joodse geloof.”
‘Wederzijdse waardering’
Mgr. Hendriks was eerder bij de opening van de expositie, maar vond deze begeleide rondleiding zeer de moeite waard. “Het is goed te constateren dat de verhoudingen tussen de R.-K. Kerk en het Jodendom zo positief broederlijk zijn. Er is wederzijdse waardering en de katholieke Kerk wil zich van harte inzetten om de wederzijdse relaties te bevorderen en antisemitisme te bestrijden,” aldus mgr. Hendriks.
Na afloop van het bezoek aan de expositie bezocht het gezelschap de tegenovergelegen Portugese Synagoge. Deze was vanwege het Amsterdam Light Festival van binnen fraai verlicht met honderden kaarsen.
(fotografie: Roland Enthoven)
